เมืองแพร่เป็นเมืองโบราณ อายุประมาณ

เมืองแพร่เป็นเมืองโบราณ อายุประมาณ 1,000 ปี เริ่มก่อตั้งขึ้นเป็นเมืองประมาณพุทธศตวรรษที่ 12 หลังจากการก่อตั้งเมืองเชียงใหม่และสุโขทัย ซึ่งตามศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช จารึกเอาไว้ว่าเมืองแพร่เคยเป็นเมืองหนึ่งของอาณาจักรสุโขทัย มีชื่อว่า “เมืองแพล” ต่อมาสมัยขอมเรืองอำนาจได้เปลี่ยนชื่อเมืองแพลเป็น “เวียงโกศัย” ซึ่งแปลว่า ผ้าแพร และต่อมาเปลี่ยนเป็นเมืองแพร่ แต่ไม่ปรากฏหลักฐานว่าเปลี่ยนตั้งแต่สมัยใดซึ่งชาวล้านนา นิยมออกเสียงเป็น “เมืองแป้”
ชื่อ “เวียงโกศัย” น่าจะมาจากชื่อดอยที่เป็นที่ตั้งขององค์พระธาตุช่อแฮ ซึ่งเป็นพระธาตุศักดิ์สิทธิ์ คู่บ้านคู่เมืองแพร่ คือ ดอยโกสิยธชัคบรรพต หมายถึง ดอยแห่งผ้าแพร เมืองแพล เป็นชื่อที่ปรากฎ ในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราชหลักที่ 1 ด้านที่ 4 โดยคำว่า แพล น่าจะมาจากศรัทธาของ ชาวเมืองที่มีต่อพระธาตุช่อแพร หรือช่อแฮที่สร้างขึ้น ภายหลังการสร้างเมืองต่อมาจึงได้เรียกชื่อ เมืองของตนว่า เมืองแพล และได้กลายเสียงเป็นเมืองแพร่ปัจจุบัน
จากตำนานเมืองเหนือเมืองแพร่มีชื่อเดิมว่า “พลนคร” หรือ “เมืองพล” และเปลี่ยนชื่อเป็นเมืองแพล และในสมัยขอมเรืองอำนาจราว พ.ศ.470 – 1560 พระนางจามเทวีได้แผ่อำนาจเข้าครอบครองดินแดนในเขตล้านนา ได้เปลี่ยนชื่อเมืองแพลเป็น “โกศัยนคร” หรือ “นครโกศัย” หรือ “เวียงโกศัย” ซึ่งแปลว่า ผ้าแพร นับตั้งแต่นั้นมาได้มีผู้ครอบครองสืบเนื่องกันต่อมาหลายสมัย
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ได้เปลี่ยนมาปกครองจากเจ้าผู้ครองนครเป็นเทศาภิบาลในปี พ.ศ.2440 และได้โปรดเกล้าให้พระยาไชยบูรณ์ (ทองอยู่ สุวรรณบาตร) ไปเป็นข้าหลวงกำกับการปกครองเมืองแพร่เป็นคนแรก ต่อมาในปี พ.ศ.2445 พวกเงี้ยวที่อาศัยอยู่ในเมืองแพร่ได้ก่อความวุ่นวายขึ้น โดยได้บุกยึดสถานที่ราชการที่สำคัญ เช่น ศาลากลางจังหวัดและไปรษณีย์ เป็นต้น และได้ปล้นเงินคลังของจังหวัด ตลอดจนปล้นนักโทษออกจากเรือนจำ ซึ่งพระยาไชยบูรณ์ได้ทำการต่อสู้ปกป้องจากพวกเงี้ยวอย่างเต็มความสามารถ แต่ก็ถูกพวกเงี้ยวจับตัวได้และบังคับให้ลงนามยกเมืองให้ ซึ่งพระยาไชยบูรณ์ไม่ยอม พวกเงี้ยวจึงได้นำตัวไปตัดศีรษะที่บ้านร่องกาศ ความทราบถึงพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 จึงได้โปรดเกล้าฯ ให้พระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม แสงชูโต) นำทัพหลวงและกองทัพจากเมืองใกล้เคียงทำการปราบปรามพวกเงี้ยวได้อย่างราบคาบ

Results (Thai) 2:

เมืองแพร่เป็นเมืองโบราณอายุประมาณ 1,000 ปี 12 มีชื่อว่า "เมืองแพล" "เวียงโกศัย" ซึ่งแปลว่าผ้าแพรและต่อมาเปลี่ยนเป็นเมืองแพร่ นิยมออกเสียงเป็น "เมืองแป้"
ชื่อ "เวียงโกศัย" ซึ่งเป็นพระธาตุศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองแพร่คือดอยโกสิย ธ ชัคบรรพตหมายถึงดอยแห่งผ้าแพรเมืองแพลเป็นชื่อที่ปรากฎ 1 ด้านที่ 4 โดยคำว่าแพลน่าจะมาจากศรัทธาของชาวเมืองที่มีต่อพระธาตุช่อแพรหรือช่อแฮที่สร้างขึ้น เมืองของตนว่าเมืองแพล
"พลนคร" หรือ "เมืองพล" และเปลี่ยนชื่อเป็นเมืองแพลและในสมัยขอมเรืองอำนาจราว พ.ศ. 470 - 1560 ได้เปลี่ยนชื่อเมืองแพลเป็น "โกศัยนคร" หรือ "นครโกศัย" หรือ "เวียงโกศัย" ซึ่งแปลว่าผ้าแพร
5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2440 และได้โปรดเกล้าให้พระยาไชยบูรณ์ (ทองอยู่สุวรรณบาตร) ต่อมาในปี พ.ศ. 2445 โดยได้บุกยึดสถานที่ราชการที่สำคัญเช่นศาลากลางจังหวัดและไปรษณีย์เป็นต้นและได้ปล้นเงินคลังของจังหวัดตลอดจนปล้นนักโทษออกจากเรือนจำ ซึ่งพระยาไชยบูรณ์ไม่ยอม รัชกาลที่ 5 จึงได้โปรดเกล้าฯให้พระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิมแสงชูโต)

Results (Thai) 3:

เมืองแพร่เป็นเมืองโบราณอายุประมาณ 1000 . เริ่มก่อตั้งขึ้นเป็นเมืองประมาณพุทธศตวรรษที่ 12 หลังจากการก่อตั้งเมืองเชียงใหม่และสุโขทัยซึ่งตามศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชจารึกเอาไว้ว่าเมืองแพร่เคยเป็นเมืองหนึ่งของอาณาจักรสุโขทัยมีชื่อว่าต่อมาสมัยขอมเรืองอำนาจได้เปลี่ยนชื่อเมืองแพลเป็น " เวียงโกศัย " ซึ่งแปลว่าผ้าแพรและต่อมาเปลี่ยนเป็นเมืองแพร่แต่ไม่ปรากฏหลักฐานว่าเปลี่ยนตั้งแต่สมัยใดซึ่งชาวล้านนานิยมออกเสียงเป็น " เมืองแป้ "
ชื่อ " เวียงโกศัย " น่าจะมาจากชื่อดอยที่เป็นที่ตั้งขององค์พระธาตุช่อแฮซึ่งเป็นพระธาตุศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองแพร่ความดอยโกสิยธชัคบรรพตหมายถึงดอยแห่งผ้าแพรเมืองแพลเป็นชื่อที่ปรากฎ1 ด้านที่ 4 โดยคำว่าแพลน่าจะมาจากศรัทธาของชาวเมืองที่มีต่อพระธาตุช่อแพรหรือช่อแฮที่สร้างขึ้นภายหลังการสร้างเมืองต่อมาจึงได้เรียกชื่อเมืองของตนว่าเมืองแพลและได้กลายเสียงเป็นเมืองแพร่ปัจจุบัน
จากตำนานเมืองเหนือเมืองแพร่มีชื่อเดิมว่า " พลนคร " ค็อค " เมืองพล " และเปลี่ยนชื่อเป็นเมืองแพลและในสมัยขอมเรืองอำนาจราวพ . ศ .470 - 1560 พระนางจามเทวีได้แผ่อำนาจเข้าครอบครองดินแดนในเขตล้านนาได้เปลี่ยนชื่อเมืองแพลเป็น " โกศัยนคร " ค็อค " นครโกศัย " ค็อค " เวียงโกศัย " ซึ่งแปลว่าผ้าแพรในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ได้เปลี่ยนมาปกครองจากเจ้าผู้ครองนครเป็นเทศาภิบาลในปีพ . ศ .1708 และได้โปรดเกล้าให้พระยาไชยบูรณ์ ( ทองอยู่สุวรรณบาตร ) ไปเป็นข้าหลวงกำกับการปกครองเมืองแพร่เป็นคนแรกต่อมาในปีพ . ศ .2445 พวกเงี้ยวที่อาศัยอยู่ในเมืองแพร่ได้ก่อความวุ่นวายขึ้นโดยได้บุกยึดสถานที่ราชการที่สำคัญเช่นศาลากลางจังหวัดและไปรษณีย์เป็นต้นและได้ปล้นเงินคลังของจังหวัดตลอดจนปล้นนักโทษออกจากเรือนจำแต่ก็ถูกพวกเงี้ยวจับตัวได้และบังคับให้ลงนามยกเมืองให้ซึ่งพระยาไชยบูรณ์ไม่ยอมพวกเงี้ยวจึงได้นำตัวไปตัดศีรษะที่บ้านร่องกาศความทราบถึงพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 จึงได้โปรดเกล้าฯ( เจิมแสงชูโต ) นำทัพหลวงและกองทัพจากเมืองใกล้เคียงทำการปราบปรามพวกเงี้ยวได้อย่างราบคาบ